Czy mam rację
  • rakija – rakij czy rakiji?
    1.06.2006
    1.06.2006
    Czy słowa takie jak rakija, dungija i inne na -ija można odmieniać w dopełniaczu liczby mnogiej rakij, dungij itp.? Mam na myśli archaiczny czy podniosły sposób odmiany (racjaracyj, maniamanij). W SJP Szymczaka przy słowie galabija dla dopełniacza liczby mnogiej podane są oboczne zakończenia -bii (-bij).
    U Szymczaka mamy też przy słowach wakacje, brawerie, torsje i ekonomie oboczne odmiany wakacyj, braweryj itp. Czy taka odmiana jest zasadna, skoro słowa te występują jedynie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • Spoilujemy czy spoilerujemy?
    12.06.2018
    12.06.2018
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie w związku z dość świeżym w polszczyźnie znaczeniem słowa spoiler: ‘psucie komuś przyjemności z oglądania filmu, czytania książki etc. poprzez zdradzanie fabuły’. Jako że wzięło się to od angielskiego czasownika spoil, niektórzy twierdzą, że możemy tylko spoilować (coś komuś). Z drugiej strony to właśnie spoiler utrwalił się już jako tako w polszczyźnie, więc może nic dziwnego, że niektórzy spoilerują. Kto ma rację?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dla potrzeb czy na potrzeby?
    7.03.2008
    7.03.2008
    Witam :)
    Często mam wątpliwość, którą formę wybrać: dla potrzeb czy na potrzeby? Jak należy pisać np. w zdaniu: „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów dla potrzeb Wojsk Lotniczych” czy „Fakultet Lotnictwa kształcił specjalistów na potrzeby Wojsk Lotniczych”?
  • Głowę w piasek czy do mysiej dziury?
    26.09.2003
    26.09.2003
    Dzień dobry!
    Mam problem z pewnym typem frazeologizmów, zwłaszcza z powiedzeniem schować głowę w piasek (czy mozna ukryć głowę w piasek?) schować się w najgłębszą dziurę (schować się do mysiej dziury?), zapaść się pod ziemię (czy dopuszczalne jest zakopać się pod ziemię?) oraz z nieprawidłowym, moim zdaniem, schować się w największy zakamarek. Jak powinno brzmieć to wyrażenie? Podobne błędy słyszę przy okazji zadzierania głowy do góry (zamiast nosa), noszenia głowy w chmurach (czy to kontaminacja?)
    Będę wdzięczna za pomoc, jest to dla mnie sprawa „zawodowa”. Z góry dziękuję.
    Joanna
  • mnie czy mi? tobie czy ci?

    21.06.2004
    21.06.2004

    Czy używanie słowa mi w zdaniu „Mi się to nie podoba” jest błędem? Powinienem zacząć zdanie od mnie? Celownik słowa ja to mi, mnie, więc nie powinno być błędu. Czy mam rację?

  • na czy w?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się, które ze zwrotów są prawidłowe: w jadalni czy na jadalni, w sali czy na sali (gimnastycznej, terapeutycznej)? Od czego zależy czy mamy użyć w czy na? Dlaczego mówimy, że jesteśmy na poczcie (nie w poczcie), na uczelni (nie w uczelni), ale w banku, w urzędzie skarbowym (nie na banku, na urzędzie)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • soft-kelsenizm, softkelsenizm czy soft kelsenizm

    5.03.2023
    5.03.2023

    Szanowni Językoznawcy,

    filozof prawa M. Zirk-Sadowski posługuje się określeniem „soft-kelsenizmu”, żeby opisywać polską recepcję myśli H. Kelsena. Moim zdaniem takie określenie powinno się pisać bez łącznika (softkelsenizm) – zgodnie z regułą [143] WSO i w analogii do np. software'u. Jeśli mam rację, to czy w pracy, w której nawiązuję do obserwacji M. Zirka-Sadowskiego, powinienem pisać softkelsenizm bez łącznika, czy z łącznikiem, ale np. z dopiskiem „[sic!]”?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • topliwny czy topliwy?
    23.10.2006
    23.10.2006
    W firmie, gdzie pracuję, budowane są piece szklarskie. Każdy piec dzielony jest na części, a raczej strefy, gdzie następują etapy przemiany zasypanych komponentów w gotową masę szklaną. Strefę pieca, w której następuje topienie zasypanego zestawu szklarskiego, nazywamy częścią topliwną. Moje pytanie brzmi: czy jest to prawidłowa forma? Proszę o wyjaśnienie.
    Pozdrawiam
    Zbigniew Barzyk
  • Allerdyce, z Allerdyce’em; Malachi: odmieniać czy nie?
    11.12.2015
    11.12.2015
    Drodzy Państwo!
    Proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej odmiany obcych imion: Allerdyce i Malachi (wym. Malakaj).
    W pierwszym przypadku skłaniam się ku zasadzie dotyczącej nazwisk zakończonych na nieme /e/, a zatem użyłabym odmiany podobnej jak w przypadku nazwiska Joyce. A może imię to jest nieodmienne?
    W przypadku imienia Malachi początkowo naturalna wydawała mi się odmiana bez użycia apostrofu, ale taki zapis sugeruje błędną wymowę. Czy mam rację, sądząc, że apostrof jest konieczny?
    Natalia
  • Coby czy co by?
    22.01.2017
    22.01.2017
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z tekstem ursynowskiego dyktanda. Chodzi o zdanie: Jestliże na halickiej ziemi jaka cud-dziewczyna, coby chciała być moją?. Czy nie powinno być co by? Chodzi chyba o znaczenie ‘która by’, a przecież coby = żeby.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego